Bij sommige ziektes is een genetische oorzaak duidelijk bewezen. Denk bijvoorbeeld aan het syndroom van Down waar één van de 46 genen niet zoals normaal in duplo maar in drievoud aanwezig is in het DNA.
Bij veel ziektes is het echter minder duidelijk en is er sprake van meerdere factoren zoals een combinatie van een externe verwekker en een individuele gevoeligheid.
Zo was ouderdomsdiabetes in 1980 relatief zeldzaam, terwijl het nu een van de belangrijkste ziektes is. Longkanker kwam in 1920 bijna niet voor, totdat roken en het inhaleren van rook populair werd. Overgewicht komt in de natuur niet voor, maar is wereldwijd bij mensen (en hun huisdieren) sterk toegenomen.
Omgevingsfactoren blijken vaak zeer belangrijk
“Studies uit het verleden tonen aan dat aanleg om dik te worden zeker een rol speelt, maar zonder dat er daarnaast specifiek sprake is van een dikmakende omgeving blijven we slank.”
Ook bij ziektes waar je het in de eerste plaats niet altijd van denkt. Borstkanker bijvoorbeeld.
Het blijkt dat vrouwen die in de VS wonen een drie- tot viermaal grotere kans hebben op borstkanker dan vrouwen die in Japan wonen. Nu zouden we kunnen beargumenteren dat Japanse vrouwen en Amerikaanse vrouwen genetisch verschillend zijn. Dat is natuurlijk ook zo. Maar door de toegenomen migratie sinds de Tweede Wereldoorlog weten we dat die genetische verschillen niet ten grondslag liggen aan het grote verschil tussen de VS en Japan voor wat betreft het voorkomen van borstkanker. Het blijkt namelijk dat wanneer Japanse vrouwen in de VS gaan wonen, hun kans op borstkanker toeneemt en zij al snel net zo vaak borstkanker krijgen als de Amerikaanse vrouwen. Conclusie: de kans op borstkanker wordt wordt vooral door omgevingsfactoren bepaald.
Levensstijl
Statistici hebben berekend welk deel van de oorzaken van ziektes door onze genen wordt veroorzaakt en welk deel door omgevingsfactoren. Er worden daarbij de laatste tijd wel getallen genoemd dat 75 procent van de oorzaken door onze omgeving komt.
Aan je genen kun je niets veranderen. Je kunt echter wel zelf beslissen over je levensstijl.
Wil je enkele tips? Lees dan de oude blog: Tien tips om 100 te worden.
De afbeelding is gemaakt door: Â Hal Gatewood
Genetisch gemodificeerd voedsel en bepaalde vaccins maken mensen dus minder oud & ziek.