Kruiden en specerijen gebruiken we meestal om ons eten extra smaak te geven, maar een aantal worden – in uiteenlopende culturen – vooral geroemd om hun geneeskrachtige eigenschappen. Sommige van die claims kunnen best een kern van waarheid bevatten. Planten bevatten immers vele biologisch actieve stoffen, bijvoorbeeld om zich te verdedigen tegen micro-organismen. Soms zijn deze stoffen giftig, om te voorkomen dat de plant kan dienen als voedsel voor dieren.
Curcumine in de curry
Een van bekendste en meest veelbelovende kruiden met een mogelijk geneeskundige werking is curcumine, een geel gekleurde specerij die voorkomt in de plant curcuma longa, ook wel turmeric genoemd. Deze specerij heeft sterke ontstekingsremmende kwaliteiten die haar populair maken bij patiënten met gewrichtsklachten. Daarnaast is curcumine een goede kandidaat om ooit te worden ingezet in de strijd tegen kanker. In India wordt curcumine heel veel gebruikt als ingrediënt van curry. In dit verband is het interessant dat er in India tot wel een factor drie minder kanker voorkomt dan in vergelijkbare landen, zoals blijkt uit bevolkingsonderzoek. Het is echter nooit overtuigend wetenschappelijk aangetoond dat dit door curcumine komt.
Ondertussen is er wel een grote hoeveelheid onderzoek verricht met curcumine. Hieruit blijkt dat de stof op diverse manieren werkzaam is tegen kanker. Zo remt de toevoeging van curcumine aan gekweekte kankercellen buiten het lichaam (in zogenaamd in vitro-onderzoek) ongewenste celdelingen en de vorming van bloedvaten in tumoren. Bovendien kan dit kankercellen gevoeliger maken voor chemotherapie en bestraling. Bij daaropvolgende testen met proefdieren werd ontdekt dat curcumine helpt kanker die wordt veroorzaakt door kankerverwekkende stoffen te voorkomen en dat tevens de groei van kwaadaardige menselijke tumoren die bij de muizen worden geïmplanteerd, wordt geremd.
Curcumine als medicijn?
Er zijn echter een paar belangrijke obstakels om curcumine ook daadwerkelijk te ontwikkelen tot een erkend middel tegen kanker. Het eerste probleem heeft direct te maken met de stof zelf: die wordt nagenoeg niet opgenomen vanuit de darm. Nu zou dat voor de preventie van maag- of darmkanker zelfs een voordeel kunnen zijn, omdat op die manier de grootste hoeveelheid curcumine bij de darmwand zelf terechtkomt.
Het wordt natuurlijk een ander verhaal wanneer de tumor in een ander deel van het lichaam zit. Gelukkig zijn er mogelijkheden om de opname vanuit de darm te verbeteren. Zo blijkt dat de opname van curcumine in het bloed door het toevoegen van een beetje zwarte peper tot wel een factor twintig toeneemt. Mogelijk is het niet geheel toevallig dat curcumine in India wordt genuttigd in curry, waarbij peper een van de overige ingrediënten is. Het tweede probleem is het gebrek aan belangstelling vanuit de farma-industrie om curcumine tot geneesmiddel te ontwikkelen vanwege de onmogelijkheid om de stof te patenteren en op die manier de investering later met hoge prijzen terug te verdienen en zo winst te maken.
“In India wordt curcumine heel veel gebruikt als ingrediënt van curry. In dit verband is het interessant dat er in India tot wel een factor drie minder kanker voorkomt dan in vergelijkbare landen.”
Gelukkig is er al wel een aantal kleine klinische onderzoeken met curcumine gepubliceerd en die zijn hoopgevend. Allereerst weten we door bevolkingsonderzoek uit India dat curcumine veilig is in de doseringen die actief zijn tegen kanker.
Voorts blijkt dat curcumine het ontstaan van darmpoliepen tegengaat, bestaande darmpoliepen doet verminderen en daarmee kan voorkomen dat deze ontaarden in dikkedarmkanker. Andere onderzoeken tonen aan dat curcumine de progressie van alvleesklierkanker afremt en dat de zogenaamde PSA-bloedwaarde – die als maat wordt gehanteerd voor de progressie van prostaatkanker – na behandeling met curcumine afneemt. Een ander interessant onderzoek toonde aan dat bij rokers de hoeveelheid abnormaal DNA in de urine – waar ze vanwege de inhalatie van kanker- verwekkende stoffen doorgaans veel van hebben – afnam na curcuminegebruik. Dit lijkt te suggereren dat curcumine DNA- beschadigingen tegengaat die ten grondslag liggen aan het ontstaan van kanker.
Hoewel we nu dus belangrijke aanwijzingen hebben dat curcumine zowel bij het voorkomen als het behandelen van kanker effectief kan zijn, is er nog veel wat we niet weten. Bijvoorbeeld: wat is de optimale dosering bij preventie of behandeling, bij welke vormen van kanker werkt het en met welke andere middelen kan het worden gecombineerd? En wat is nu wijsheid voor de lezer, terwijl we nog zo veel vragen hebben?
Mijn advies luidt dat het voor iedereen zeker aan te raden is om regelmatig curcumine als kruid aan je eten te voegen of desnoods aan drank, zoals melk.
Curcumine op het menu
Hiervoor zijn op internet recepten te vinden. Wanneer je dit elke dag wilt doen, specifiek ter preventie van kanker, zou ik de hoeveelheden niet overdrijven en beperken tot ongeveer een halve gram per dag, waarvan ongeveer een tiende deel peper.
Wanneer je aan kanker lijdt, is de situatie natuurlijk totaal anders en zou ik een theelepel (pakweg vier gram) curcumine per dag nemen, gemengd met wat zwarte peper. Doe dit laatste echter wel in overleg met je behandelend arts, zeker tijdens een periode waarin je wordt bestraald of met een chemokuur wordt behandeld, omdat afhankelijk van de gebruikte therapie curcumine de werkzaamheid van deze behandelingen in bepaalde gevallen zowel positief als negatief kan beïnvloeden. Ook bij een eventuele chirurgische ingreep is het goed om vooraf te melden dat je curcumine inneemt, omdat hierdoor je bloedstolling kan afnemen.
Overigens is de kans groot dat je arts zeer beperkte kennis heeft van curcumine. En dat is jammer, niet alleen vanwege de potentie als geneesmiddel, maar ook vanwege de interessante smaak bij gebruik als specerij.
Afbeelding:Â pixabay.com.
0 reacties