Brief aan minister De Jonge

door | 28 maart 2021 | Column William | 3 reacties

Beste minister Hugo de Jonge,

Enige tijd geleden werd ik geïnterviewd door Richard de Leth voor het YouTube-kanaal van zijn organisatie Oersterk. Het gesprek ging over mijn nieuwste boek Kankervrij, maar het werd afgesloten met een onverwachte vraag. “William, wat zou jij doorvoeren als minister van Volksgezondheid?”

Nu ben ik niet zo’n politiek dier en houd me liever bezig met de wetenschap over de invloed van leefstijl op onze gezondheid. De vraag wat ik zou doen als minister vond ik dan ook verreweg de moeilijkste van het interview. Maar een en ander heeft me wel aan het denken gezet. Want ondanks alle recente bewijzen en aanwijzingen over leefstijl en gezondheid is het effect van deze aanbevelingen op de bevolking ronduit teleurstellend.

Het bewustzijn over gezonde leefstijl is weliswaar toegenomen, maar de adviezen worden slechts door een beperkte groep opgevolgd.

Ik kan het merken aan de mensen die mijn lezingen bezoeken. Het zijn voor meer dan tachtig procent vrouwen, doorgaans hogeropgeleid. En bovendien zijn het vaak de mensen die al bijna alles goed doen en mijn verhaal vooral willen horen als bevestiging dat ze goed bezig zijn. Met andere woorden, degenen die mijn adviezen juist nodig hebben, namelijk vooral mannen en lageropgeleiden, worden niet of nauwelijks bereikt. Dit blijkt ook uit de statistieken. Lageropgeleiden en mannen lijden vaker aan chronische ziekten en hebben een kortere levensverwachting dan gemiddeld.

Het lijkt er dus op dat onze leefstijl vanuit de overheid wel een duwtje in de juiste richting kan gebruiken. Maar hoe dan?

Vitamine D

Allereerst zou ik met het laagst hangende fruit beginnen, namelijk vitamine D. Het is het laatste decennium duidelijk geworden dat een zeer groot deel van de bevolking een tekort heeft aan deze vitamine, zelfs als dit wordt afgezet tegen de norm van de overheid, die al aan de lage kant zit. Een tekort aan vitamine D veroorzaakt onder meer een verminderde werking van ons immuunsysteem, met allerlei ernstige gevolgen, waaronder een sterk verhoogd risico op kanker. Maar ook – zoals we nu weten – op infecties, waaronder Covid-19.

Ik zou laboratoria verplichten om de bepaling van vitamine D standaard op te nemen bij bloedonderzoek en hierop een advies te baseren voor een vitamine D-dosering, indien nodig, met een afspraak voor een tweede bloedonderzoek een jaar later.

Suikerbelasting

Verder zou ik een hoge belasting heffen op suiker en suikerhoudende industrieel bewerkte producten. De opbrengsten daarvan zou ik vervolgens laten terugvloeien naar een positieve maatregel, namelijk het afschaffen van de btw op alle onbewerkte groenten en fruit. Verder worden de mogelijkheden tot het adverteren van suikerhoudende producten beperkt.

Bewegen stimuleren

En dan natuurlijk het belang van voldoende bewegen. Ik zou hiervoor gemeentes verplichten nog meer verlichte fietspaden aan te leggen, zodat kinderen en volwassenen veilig naar school en werk kunnen fietsen. Verder zou ik werkgevers verplichten om door het gehele bedrijf maatregelen te nemen die de gezondheid van hun medewerkers bevorderen en het ziekteverzuim aantoonbaar terugdringen.

Roken hard aanpakken

En uiteraard zou ik als minister roken hard aanpakken. De prijs van sigaretten gaat omhoog naar minimaal één euro per sigaret en het aantal verkooppunten gaat omlaag. Een dergelijke drastische prijsverhoging zal alleen effect hebben als deze in Europees verband wordt doorgevoerd, waarbij landen met veel productie – zoals Duitsland, Polen en Roemenië – vermoedelijk dwars gaan liggen.

“Degenen die mijn leefstijladviezen nodig hebben – namelijk vooral mannen en lageropgeleiden – worden niet of nauwelijks bereikt.”

Alcohol beperken

En alcohol dan? Dit is een moeilijke, omdat één glas alcohol per dag geen of nauwelijks aantoonbare schadelijke effecten heeft, maar de schade daarboven snel oploopt. In Zweden zijn de mogelijkheden tot verkoop van alcohol beperkt tot staatswinkels met torenhoge prijzen en beperkte openingstijden. Dit heeft ertoe geleid dat de alcoholconsumptie in Zweden betrekkelijk laag is, maar ik betwijfel of een dergelijke maatregel in Nederland door de bevolking zou worden geaccepteerd.

Meer aandacht voor leefstijl

En dan is er de gezondheidszorg zelf. Ik merk steeds weer dat het gedrag van de verschillende spelers in de gezondheidszorg sterk wordt beïnvloed door financiële prikkels en door onvoldoende kennis over leefstijl. Zo weten artsen vaak weinig over voeding en is de interesse in tijdrovende voorlichting van patiënten over leefstijl gering.

Ook bij diëtisten weet ik ondertussen waarover ik spreek. Zo zijn er sterke aanwijzingen dat het ketogeen dieet kan helpen bij de behandeling van kanker. Maar diëtisten krijgen slechts een beperkt aantal uren vergoed voor voedingsadvies bij kanker; daarom is de tijdrovende begeleiding van een ketogeen dieet bij diëtisten niet populair.

Inzetten op leefstijlgeneeskunde

Verder is er bij verzekeringsmaatschappijen nauwelijks interesse voor het vergoeden van leefstijlgeneeskunde. Toen eenmaal duidelijk was dat we via leefstijl diabetes type 2 konden omkeren, luidde het commentaar dat dit alleen kortetermijn-resultaten waren. Ondertussen zijn er publicaties die aantonen dat deze mensen ook op de langere termijn vrij kunnen blijven van diabetes en dus eigenlijk genezen.

Dit is een in alle opzichten spectaculaire verbetering ten opzichte van de gangbare levenslange behandeling met geneesmiddelen, waaronder injecties met insuline, met toenemende complicaties en hoge kosten. Maar zolang alle zorgverleners flinke winst maken op behandelingen van symptomen, is de prikkel tot verandering gering.

Daarom zou ik als minister bepalen dat voor de meest voorkomende chronische ziekten en aandoeningen – zoals obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten en gewrichtsklachten – leefstijlgeneeskunde volledig wordt vergoed en dat het vakgebied een verplicht opleidings- en bijscholingsonderwerp wordt voor artsen.

Ambitieus maar noodzakelijk

Het bovenstaande is ambitieus en het zal in de praktijk soms moeilijk zo niet onmogelijk zijn om uit te voeren, vooral waar Europees beleid vereist is. Maar het is wel duidelijk dat we nooit mogen accepteren dat meer dan de helft van de volwassenen abnormaal en aantoonbaar ziekmakend overgewicht heeft en dat bovendien tien miljoen Nederlanders lijden aan ten minste één chronische ziekte.

 

Afbeelding door smellypumpy van Pixabay.

 

 

Onderwerpen van deze column:

 

3 Reacties

  1. Ann C

    Beste,

    Ik lees de prof zijn reactie op lezingen. Waar kan ik meer info vinden over lezingen van prof Cortvriendt?

    Met vriendelijke groeten,
    Ann

    Antwoord
    • Mara Caka

      Google op Cortvriendt.
      Beter nog, koop het actieboek: Hoe wordt ik 100? Dan heb je het hele plan ineens met volledige uitleg. En dan wel toepassen natuurlijk!

      Antwoord
  2. izerina van der linden

    als….minister de Jonge/een medewerker op deze brief reageert,hoop ik het te lezen

    Antwoord

Een reactie versturen

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

webredactie

webredactie

arts en auteur

William Cortvriendt (1956) heeft na het afronden van zijn artsenstudie bij verschillende medische organisaties directiefuncties vervuld. Ook werkte hij als consultant bij McKinsey & Company en werd een veelgevraagd adviseur.

Hij is tevens auteur van diverse bestsellers  over de relatie tussen leefstijl, gezondheid en ziekte. In 2015 schreef hij Hoe word je 100? over gezond oud worden dat in 2016 werd gevolgd door Hoe word je 100 het kookboek.  In Lichter (2017) behandelde hij overgewicht. 

In het nieuwe boek Kankervrij van William Cortvriendt wordt duidelijk uitgelegd wat kanker is, hoe het ontstaat, hoe we het in de meeste gevallen kunnen voorkomen, en wat we zelf kunnen bijdragen aan onze eigen strijd om kanker te overleven.

William is getrouwd en heeft drie volwassen kinderen. Hij woont en werkt in de Verenigde Staten, Spanje en Malta.

Heb je de smaak te pakken?

 

Bij kanker wordt vaak een belangrijk onderdeel van de behandeling gemist: leefstijl. In Het handboek bij kanker geeft William Cortvriendt praktische handvatten en begeleiding voor het gericht aanpassen van onze leefstijl.

23,99

Meer boeken van William Cortvriendt