Immers, we zien steeds weer dat bij de welvaartsziekten waar meer dan 5 miljoen Nederlanders aan lijden, overgewicht fungeert als de spreekwoordelijke kanarie in de kolenmijn.
Overgewicht duidt er namelijk meestal op dat het mis begint te gaan met onze stofwisseling waarbij in latere instantie ziektes en aandoeningen volgen zoals hoge bloeddruk, afwijkingen in de cholesterol bloedwaarden, hart- en vaat ziektes, gewrichtspijnen, kanker en op latere leeftijd zelfs dementie. Niet voor niets luidde de titel van een Engelstalige column die ik een paar jaar geleden schreef: Only the fat die young.
Overgewicht door verkeerd eten
Nu denkt bijna iedereen (overigens ten onrechte) dat dikke mensen te veel eten en bovendien lui zijn. Dat is niet zo en helaas wordt dit vooroordeel nog steeds verspreid door de dieetindustrie en door de fabrikanten van sport- en fitness artikelen. Te dik zijn wordt niet veroorzaakt door te veel te eten, maar door verkeerd te eten. Natuurlijk is het wel zo dat wanneer je een caloriearm dieet gaat volgen je (tijdelijk) zal afvallen. Dat hongerlijden leidt tot gewichtsverlies kan iedereen zien wanneer de gevolgen van alweer een hongersnoodramp op de tv verschijnen.
Echter, niemand kan het volhouden om vrijwillig honger te lijden en we weten uit ervaring dat dit soort diëten tot jojoën leidt. Onderzoek laat zelfs zien dat na het staken van een hongerdieet ons gewicht niet terug komt op het oorspronkelijke gewicht maar erover heen schiet. Honger lijden om uiteindelijk te dik te worden…
Van bewegen val je nauwelijks af
En hoe gezond bewegen ook is, je valt er nauwelijks door af. Uit een zogenaamd meta onderzoek waarin de resultaten van tachtig voorgaande onderzoeken met 26.500 participanten werden gecombineerd bleek dat vier jaar lang sporten uiteindelijk gemiddeld leidt tot 1% gewichtsverlies. Je zult maar 100 kg wegen en na vier jaar lang hardlopen om je overgewicht te verliezen wijst je weegschaal 99 kg aan!
Wat wel helpt is dat je de voeding die heeft geleid tot je overgewicht drastisch verandert. Alle onderzoeken laten zien dat de beste methode is om onze gangbare industrieel bereide vetarme en light voeding uit pakjes, blikken en flessen te vervangen door verse, volvette en koolhydraatarme voeding. Dit laatste betekent dat voortaan brood, rijst, aardappelen en pasta nog slechts beperkt gegeten mogen worden en dan slechts nog in de volkoren varianten. Frisdranken moeten geheel worden vermeden.
Body Mass Index
Nu blijkt dat deze andere voeding bij sommigen tot een zeer snelle daling van het gewicht leidt terwijl bij anderen dit proces veel langzamer gaat en daardoor soms leidt tot frustraties en teleurstelling. Als eerste moet je je altijd afvragen of je wel echt overgewicht hebt. Er bestaan allerlei tabellen om dit te beoordelen en de meest gebruikte maatstaf is de zogenaamde Body Mass Index die het liefst tussen de 20 en 25 moet zijn.
Maar pas op! Deze tabellen en indexen houden geen rekening met het feit of je lichaam vooral bestaat uit vet of juist uit spieren. Zo leed Arnold Schwarzenegger volgens de BMI index aan ernstig overgewicht toen hij tot Mister Universe werd gekozen. In werkelijkheid had Arnold natuurlijk geen gram vet te veel en werd zijn gewicht met name bepaald door zijn grote hoeveelheid spieren.
Het kan ook jaren duren
Hoe snel je afvalt, hangt vooral af van de mate waarin je stofwisseling eigenlijk al ziek is of niet. Indien je overgewicht gepaard gaat met diabetes, verhoogde bloeddruk of verstoorde bloedwaarden van je glucose, cholesterol of zogenaamde triglyceriden houd je bijna altijd een behoorlijk aantal kilo’s overtollig vocht vast. Als je vervolgens overschakelt op de eerder genoemde verse, volvette en koolhydraatarme voeding verlies je dit overtollige vocht en het bijbehorende gewicht vaak al binnen een paar weken wat uiteraard tot enthousiaste reactie leidt.
Daarna moet echter het overtollige opgeslagen lichaamsvet worden verbrand wat veel langzamer gaat, vaak niet meer dan een kilo per maand. Het kan dus best een aantal jaren duren voordat er weer een duurzaam normaal gewicht wordt bereikt. Bedenk daarbij dat je lichaam er meestal ook vele jaren over heeft gedaan om de vele kilo’s vet op te slaan.
Lekker eten is geen straf
Indien je overgewicht hebt zonder dat je stofwisseling al ziek is geworden en dus ook geen overtollig vocht heeft vasthouden zal daarom het afvallen van het begin aan langzamer gaan. De troost is dat de nieuwe voeding uitermate smakelijk is, in alle opzichten veel gezonder is en omdat je er zoveel van kunt eten als je wilt deze ook gemakkelijk is vol te houden voor de rest van je leven.
Dan is er natuurlijk nog de mogelijkheid dat je overgewicht wordt veroorzaakt door een andere onderliggende aandoening. In dat geval zal uiteraard de onderliggende oorzaak moeten worden behandeld die meestal op het terrein van de endocrinoloog ligt, zoals een afwijking aan de schildklier.
..Hoe word je 100?
De wetenschap achter deze voeding, welke voeding dit precies betreft en wat je ervan mag verwachten is te lezen in Hoe word je 100?-Het Actieboek terwijl Hoe word je 100?-Het Kookboek de heerlijke recepten bevat van Prins van den Bergh die bij de deelnemers aan de tv serie Hoe word ik 100? tot de ondertussen bekende spectaculaire resultaten hebben geleid.
Afbeelding afkomstig van Pixabay.
Beste William,
Inmiddels heb ik alle boeken in huis.
Mag je wel 100% kikkererwten pasta en linzen pasta eten i.p.v. speltpasta, ik heb nml een allergie voor courgette.
Beste William,
Ik lees je boeken en nu ook de artikelen met veel plezier. Er wordt altijd veel gesproken over gezond eten i.c.m. met afvallen. Maar heb je ook tips als je gewicht aan wilt komen? Welke producten kun je dan het beste eten?
Hartelijke groet,
Linde
Beste William,
Sinds enige tijd volgen mijn man en ik (beiden 63 jaar jong, man hartpatient/diabetes 2/ beiden licht overgewicht) je boeken en bijbehorende recepten. Beiden bemerkten we dat dat o.a. ook gevolgen heeft op het ontlastingspatroon. Ook hadden wij enige tijd last van lichtgekleurde/grijze ontlasting. Is dit normaal en hoelang duurt het voordat dit herstelt? Of moeten er aanpassingen gemaakt worden in het eetpatroon? Ik zelf heb een vertraagde schildklierwerking met medicijngebruik (levothyroxine). Heeft het volgen van dit voedingspatroon gevolgen voor de schildklier zowel in positieve of negatieve zin? Of is het verstandig om dit in overleg met de huisarts te doen? Bij voorbaat dank. Hartelijke groet, Paul en Annemarie
Beste William,
Afvallen blijft altijd een uitdaging voor iedereen die ermee bezig is. Maar fijn geschreven blog bedankt!