Vitaminen zijn stoffen die we nodig hebben voor onze stofwisseling maar die we niet zelf kunnen maken en daarom via onze voeding tot ons dienen te nemen.
Vitaminen en Scheurbuik
Een tekort aan één of meerdere vitaminen kan tot ziekte aanleiding geven en bij ernstige tekorten zelfs overlijden tot gevolg hebben. Zo zal het bekend zijn dat ten tijde van de grote ontdekkingsreizen de lange zeereizen zeer gevaarlijk waren omdat bij hevige stormen de kleine schepen vaak met man en muis vergingen. Wat veel minder bekend is dat er veel meer zeelieden omkwamen ten gevolge van gebrek aan vitaminen dan vanwege schipbreuk. Historici schatten in dat door gebrek aan verse groenten, fruit en dus vitamine C, de daardoor veroorzaakte scheurbuik tussen de 16de en 18de eeuw meer dan een miljoen doden onder de zeelieden heeft veroorzaakt.
Vitamine D is een daarbij een bijzonder vitamine omdat we het niet alleen via de voeding binnenkrijgen, maar omdat we het ook zelf in de huid kunnen aanmaken met behulp van ultraviolet zonlicht. Hoe meer we onze huid bloodstellen aan zonlicht, hoe meer vitamine D we aanmaken. De meest bekende funktie van vitamine D is dat het nodig is om calcium uit onze voeding op te nemen. De gevolgen van een gebrek aan vitamine D zijn vooral bekend onder de naam Engelse Ziekte.
Deze aandoening werd bekend in de 18de en 19de eeuw, toen als gevolg van de industriële revolutie met name in Engeland veel kinderen in de fabrieken werkten. Hierdoor kwamen deze kinderen nauwelijks meer buiten en hun gebrekkige voeding met weinig vitamine D compenseerde niet voor het gebrek aan zonneschijn. Het gevolg was een verstoorde groei van de botten. De Engelse ziekte is na de Tweede Wereldoorlog nagenoeg volledig verdwenen in de westerse wereld, door de betere beschikbaarheid van voedsel en door de toevoeging van vitamine D aan sommige voeding zoals margarine.
Het zonnige zuidwesten
Betekent dit nu dat we vitamine D verder kunnen vergeten? Allesbehalve! Het minimumniveau van vitamine D in het bloed, waarvan altijd werd verondersteld dat dit voldoende was om problemen met onze botten te vermijden, is 20 nanogram per milliliter (ng/ml). Er zijn echter toenemende aanwijzingen dat minimale bloedspiegels van 30 ng/ml tot wel 100 ng/ml veel gezonder zijn. De eerste aanwijzingen hiervoor kwamen uit de VS. Het bleek namelijk dat hoe noordelijker men woonde hoe hoger de kans was om kanker te krijgen.
“De kans is dus zeer groot dat u een tekort aan vitamine D heeft dat door het innemen vitamine D supplementen kan worden verholpen.”
Zo bleek dat vrouwen uit het noordoosten van de VS maar liefst een twee maal hogere kans op borstkanker hadden dan vrouwen uit het zonnige zuidwesten. Uiteindelijk bleek dat de reden hiervoor lag in verschillende bloedspiegels van vitamine D in relatie tot de hoeveelheid uren zonneschijn. Ook bij andere vormen van kanker bleek gaandeweg een dergelijke relatie te bestaan. En het hield niet op bij kanker alleen. Het bleek tevens dat hogere vitamine D bloedspiegels ook beschermen tegen het krijgen van hart- en vaatziekten, diabetes en multiple sclerose. Zo bleek dat voldoende vitamine D een afname in het aantal hartaanvallen liet zien van meer dan 50%!
Maar hoe weten we nu of we voldoende vitamine D in ons bloed hebben? Gelukkig bestaat er een erg eenvoudige bloedtest die gewoon kan worden meegenomen bij elk standaard bloedonderzoek. De minimum hoeveelheid die we dienen te hebben is 30 ng/ml, echter het is eigenlijk beter om te streven naar een bloedspiegel tussen de 50 en 100 ng/ml. De meeste van de lezers zullen echter in het zonovergoten Spanje wonen of daar althans een deel van het jaar doorbrengen met als gevolg voldoende vitamineproduktie door onze huid. Of toch niet?
Toch tekort aan vitamine D
Een onderzoek uit de VS liet zien dat dit in vele gevallen geenszins het geval is. Het bleek dat van de blanke bevolking maar liefst 77% een vitamine D bloedspiegel had van minder dan 30 ng/ml. Onder de gekleurde bevolking was dit maar liefst 98%! Uit persoonlijke mededelingen van diverse Spaanse artsen blijkt dat hun ervaring is dat bijna iedereen in Spanje een tekort blijkt te hebben. Daaropvolgend hebben mijn vrouw en ik ons ook laten testen. En wat bleek? Wij hadden beiden een spiegel lager dan 30 ng/ml ondanks dat we nagenoeg het hele jaar in zonnige gebieden verblijven. Inmiddels hebben we daarom besloten dageljks 2.000 IE vitamine D supplementen te nemen.
De kans is dus zeer groot dat u een tekort aan vitamine D heeft dat door het innemen van overal en goedkoop verkrijgbare vitamine D supplementen kan worden verholpen. Ik ken (mogelijk afgezien van het stoppen met roken) geen enkele maatregel die een zo sterke afname van het risico op met name kanker en hart- en vaatziekten heeft als het zorgen voor voldoende vitamine D in het bloed. Vraag bij uw eerstvolgende bezoek aan uw arts om een vitamine D bloedtest. Het zorgen voor voldoende vitamine D zou u wel eens vele extra gezonde levensjaren kunnen opleveren.
Afbeelding:Â pixabay.com.
Beste William. Ik heb je boek Kankervrij met interesse gelezen. Een van de vragen die bij mij nog overbleef is met betrekking tot zonlicht/zonnen.
Enerzijds de manier om vitamine D “binnen” te krijgen. Anderszijds is zonnen een risico, gezien het kankerverwekkende potentieel er van.
Kun je wellicht toelichten wanneer zonnen kankerverwekkend wordt? Waar moeten we op letten?